ਤੁਸੀਂ ਮਲੱਠੀ ਦੇ ਫਾਇਦਿਆਂ ਬਾਰੇ ਤਾਂ ਸੁਣਿਆ ਹੋਵੇਗਾ ਪਰ ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨਾਂ ਬਾਰੇ ਵੀ ਜਾਣਦੇ ਹੋ?
ਮਲੱਠੀ ਨੂੰ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ‘ਚ ਲਿਕੋਰਾਈਸ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਝਾੜੀਦਾਰ ਰੁੱਖ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਅੰਦਰੋਂ ਪੀਲਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਕ ਹਲਕੀ ਖੁਸ਼ਬੂ ਵਾਲਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਮਲੱਠੀ ਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਸਿਹਤ ਸੰਬੰਧੀ ਕਈ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਲਈ ਘਰੇਲੂ ਨਸਖੇ ਵਜੋਂ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅੱਖਾਂ, ਮੂੰਹ, ਗਲੇ, ਸਾਹ, ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ, ਜ਼ਖ਼ਮਾਂ ਦੇ ਇਲਾਜ ਲਈ ਸਦੀਆਂ ਤੋਂ ਇਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਰਹੀ ਹੈ।
ਮਲੱਠੀ ‘ਚ ਕੈਲਸ਼ੀਅਮ, ਗਲਿਸਿਰਰਹਿਜਕ ਐਸਿਡ, ਐਂਟੀਆਕਸੀਡੈਂਟ, ਐਂਟੀਬਾਇਓਟਿਕ ਤੇ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਵਰਗੇ ਤੱਤ ਪਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਜੋ ਸਿਹਤ ਲਈ ਬਹੁਤ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਸਾਬਿਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਮਲੱਠੀ ਖਾਣ ‘ਚ ਮਿੱਠੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਛੋਟੇ-ਛੋਟੇ ਟੁਕੜਿਆਂ ਨੂੰ ਚੂਸਣ ਨਾਲ ਖਾਂਸੀ, ਗਲੇ ਦੀ ਖਰਾਸ਼ ਜਾਂ ਗਲੇ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਰਾਹਤ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਮਲੱਠੀ ਦੇ ਫਾਇਦਿਆਂ ਬਾਰੇ ਤਾਂ ਬਹੁਤ ਸੁਣਿਆ ਹੋਵੇਗਾ ਪਰ ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨਾਂ ਬਾਰੇ ਵੀ ਜਾਣਦੇ ਹੋ? ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਮਲੱਠੀ ਨਾਲ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਨੁਕਸਾਨਾਂ ਬਾਰੇ।
ਮਲੱਠੀ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ
1. ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਮਲੱਠੀ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਇਸ ਨਾਲ ਕ੍ਰੋਨਿਕ ਥਕਾਵਟ, ਸਿਰ ਦਰਦ, ਸੋਜ, ਸਾਹ ਦੀ ਤਕਲੀਫ਼, ਜੋੜਾਂ ‘ਚ ਅਕੜਾਅ ਤੇ ਪੁਰਸ਼ਾਂ ‘ਚ ਟੈਸਟੋਸਟੀਰੋਨ ਦਾ ਪੱਧਰ ਘੱਟ ਤੇ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ‘ਚ ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
2. ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤਕ ਸੀਮਤ ਮਾਤਰਾ ‘ਚ ਮਲੱਠੀ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰਨ ਨਾਲ ਸਰੀਰ ‘ਚ ਪੋਟਾਸ਼ੀਅਮ ਦੀ ਕਮੀ, ਹਾਈ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਤੇ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਦੀ ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਗੁਰਦੇ, ਸ਼ੂਗਰ ਰੋਗੀਆਂ ਤੇ ਗਰਭਵਤੀ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਡਾਕਟਰ ਦੀ ਸਲਾਹ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਇਸਨੂੰ ਲੈਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
3. ਇਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਡਾਕਟਰੀ ਸਥਿਤੀਆਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਹਾਈ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ, ਮੋਟਾਪਾ, ਸ਼ੂਗਰ, ਐਸਟ੍ਰੋਜਨ-ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਵਿਕਾਰ, ਗੁਰਦੇ, ਦਿਲ ਜਾਂ ਜਿਗਰ ਅਤੇ ਮਾਹਵਾਰੀ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਵਰਗੀਆਂ ਮੈਡੀਕਲ ਕੰਡੀਸ਼ਨ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਵੱਲੋਂ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾਣੀ ਚਾਹੀਦੀ।
4. ਜੋ ਲੋਕ ਹਾਈਪੋਥਾਇਰਾਇਡਿਜ਼ਮ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਹੀਂ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ।
ਮਲੱਠੀ ਦੇ ਫਾਇਦੇ
1. ਖਾਂਸੀ : ਸਰਦੀਆਂ ਦੇ ਮੌਸਮ ‘ਚ ਗਲੇ ‘ਚ ਖਰਾਸ਼ ਜਾਂ ਖਾਂਸੀ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਅਕਸਰ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ‘ਚ ਮਲੱਠੀ ਦੇ ਛੋਟੇ-ਛੋਟੇ ਟੁਕੜਿਆਂ ਨੂੰ ਚੂਸਣ ਨਾਲ ਇਸ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
2. ਪਾਚਨ : ਮਲੱਠੀ ‘ਚ ਫਲੇਵੋਨੋਇਡ ਵਰਗੇ ਤੱਤ ਪਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਜੋ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਪਾਚਨ ਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਠੀਕ ਰੱਖਣ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਸਗੋਂ ਇਹ ਭਾਰ ਘਟਾਉਣ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।
3. ਮੂੰਹ ਦੀ ਬਦਬੂ : ਮੂੰਹ ‘ਚੋਂ ਬਦਬੂ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ‘ਚ ਮਲੱਠੀ ਕਾਰਗਰ ਸਾਬਿਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਮਲੱਠੀ ਦੇ ਟੁਕੜਿਆਂ ਨੂੰ ਸੌਂਫ ਦੇ ਨਾਲ ਜਾਂ ਸਿਰਫ਼ ਸ਼ਰਾਬ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਨਾਲ ਸਾਹ ਦੀ ਬਦਬੂ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਮਿਲਦਾ ਹੈ।
4. ਅੱਖਾਂ: ਅੱਖਾਂ ਦੀ ਜਲਨ ਤੇ ਅੱਖਾਂ ਦੀ ਲਾਲੀ ਹੋਣ ‘ਤੇ ਮਲੱਠੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਲਾਭਕਾਰੀ ਉਪਾਅ ਵਜੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
5. ਚਮੜੀ: ਮਲੱਠੀ ਨੂੰ ਐਂਟੀਆਕਸੀਡੈਂਟਸ ਦਾ ਪਾਵਰਹਾਊਸ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤ ਪਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਮਲੱਠੀ ਤੁਹਾਡੀ ਚਮੜੀ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਕਈ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਚਮੜੀ ਨੂੰ ਤਰੋ-ਤਾਜ਼ਾ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਜੜੀ ਬੂਟੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿਚ ਵੀ ਦੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
6. ਗਠੀਆ: ਮਲੱਠੀ ਗਠੀਏ ਦੇ ਰੋਗੀਆਂ ਨੂੰ ਰਾਹਤ ਦੇਣ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਸ਼ਰਾਬ ਵਿਚ ਐਂਟੀਆਕਸੀਡੈਂਟ ਅਤੇ ਐਂਟੀਬਾਇਓਟਿਕ ਗੁਣ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਗਠੀਆ, ਦਰਦ ਤੇ ਸੋਜ਼ ਘਟਾਉਣ ‘ਚ ਮਦਦਗਾਰ ਸਾਬਿਤ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ।
7. ਡਿਪਰੈਸ਼ਨ ਨਾਲ ਲੜਦਾ ਹੈ : ਇਹ ਜੜੀ ਬੂਟੀ-ਡਿਪਰੈਸ਼ਨ ਦੇ ਇਲਾਜ ‘ਚ ਵੀ ਮਦਦਗਾਰ ਸਾਬਿਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਮਲੱਠੀ ਐਡਰੀਨਲ ਗ੍ਰੰਥੀਆਂ ਦੇ ਕੰਮਕਾਜ ਵਿਚ ਸੁਧਾਰ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਚਿੰਤਾ ਤੇ ਉਦਾਸੀ ਨਾਲ ਲੜਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਇਸ ਵਿਚ ਮੈਗਨੀਸ਼ੀਅਮ, ਕੈਲਸ਼ੀਅਮ ਤੇ ਬੀਟਾ ਕੈਰਾਟਿਨ ਵਰਗੇ ਜ਼ਰੂਰੀ ਖਣਿਜ ਤੇ ਫਲੇਵੋਨਾਈਡਸ ਹਨ, ਜਿਹੜੇ ਤਣਾਅ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਵਿਚ ਮਦਦ ਕਰਦੇ ਹਨ।